Góry Literatury – największy festiwal na Dolnym Śląsku już od piątku.
W sercu Dolnego Śląska, na pograniczu Polski i Czech, od dekady rozgrywa się jedno z najbardziej niezwykłych wydarzeń literackich w kraju – Festiwal Góry Literatury. Zainicjowany przez noblistkę Olgę Tokarczuk i poetę Karola Maliszewskiego, festiwal łączy literaturę z debatą publiczną, edukacją i działaniami społecznymi, nadając nowy sens idei „kultury z dolin i wzgórz”.
Od 2015 roku impreza przyciąga tysiące uczestników – zarówno miłośników literatury, jak i mieszkańców regionu, turystów oraz twórców z Polski i zagranicy. Góry Literatury to nie tylko święto książki, ale również przestrzeń dialogu – polsko-czesko-niemieckiego, międzypokoleniowego i międzyśrodowiskowego. Hasła kolejnych edycji odnoszą się do najważniejszych problemów współczesności – od zmian klimatycznych i równości płci po zagrożenia płynące z dezinformacji i mowy nienawiści.
Tegoroczna, 11. edycja festiwalu (4–12 lipca 2025) odbywa się pod hasłem „Manipulacja, dezinformacja, hejt”. Jak podkreślają organizatorzy, w dobie globalnych kryzysów informacyjnych, literacki głos może być narzędziem oporu i refleksji. W programie zaplanowano ponad 160 wydarzeń, w tym spotkania autorskie, debaty, warsztaty, pokazy filmowe, koncerty, performanse i działania dla dzieci. Swoje wystąpienia zapowiedzieli m.in. Olga Tokarczuk, Patrick Radden-Keefe, Joanna Bator, Adam Michnik, Wojciech Mann i Jerzy Owsiak.
Festiwal odbywa się w ponad 20 lokalizacjach, m.in. w Nowej Rudzie, Ścinawce Górnej (Zamek Sarny), Dzierżoniowie, Kłodzku, Wałbrzychu i Ludwikowicach. Główna część programu pozostaje bezpłatna, choć niektóre wydarzenia – koncerty, spektakle czy spotkania specjalne – wymagają zakupu biletów. Wejściówki można rezerwować online lub odbierać na miejscu.
Impreza ma charakter nie tylko literacki, ale też edukacyjny i obywatelski. Działa m.in. Latający Uniwersytet Ludowy – cykl spotkań i warsztatów poświęconych prawom człowieka, środowisku i demokracji. Równolegle odbywa się Małe Góry Literatury – program skierowany do dzieci i rodzin. Szczególną wagę organizatorzy przykładają do dostępności i budowania wspólnoty – wiele spotkań odbywa się w plenerze, na dziedzińcach szkół, w remizach strażackich i wiejskich świetlicach.
Festiwal Góry Literatury zyskał w ostatnich latach międzynarodowy rozgłos. W 2023 roku odwiedziło go blisko 34 tysiące osób, a transmisje online obejrzało ponad 190 tysięcy widzów. Edycja jubileuszowa w 2024 roku przyniosła rekordową liczbę ponad 230 gości i jeszcze większą liczbę wydarzeń.
To festiwal, który łączy – ludzi, idee i miejsca. Głęboko zakorzeniony w lokalnym krajobrazie i tożsamości, a jednocześnie otwarty na świat, staje się jednym z najważniejszych głosów polskiej kultury współczesnej. Góry Literatury to nie tylko wydarzenie – to ruch.